طراحی داخلی
13
آگوست

تعریف طراحی داخلی

طراحي داخلي يا (Interior Design) كه به عنوان يك حرفه، يك هنر و يك صنعت در دنيا شناخته شده، بهينه‌سازي فضاهاي داخلي ساختمان‌ها به منظور انجام فعاليت هاي روزمره يعني زندگي و كار است.

بخش اعظم عمر ما در فضاهاي داخلي بناها سپري مي‌شود. اين فضاها محيطي را ايجاد مي‌كنند كه پاسخ‌گوي نيازهاي اساسي ما نظير نياز به سرپناه بوده و بسياري از فعاليت‌هاي ما در آن صورت مي‌گيرد. همچنين آنچه به يك بنا روح مي‌بخشد، فضاي داخلي آن است. بنابراين مي‌توان گفت كيفيت فضاي داخلي از يك طرف تأثير مستقيمي بر نحوه انجام فعاليت‌هاي ما در آن دارد و از طرف ديگر نگرش، احوال و شخصيت ما را تحت تأثير قرار مي‌دهد. بنابراين اساس، هدف طراحي داخلي، بهبود فيزيكي و رواني فضا براي راحت‌سازي زندگي در آن است. فضاي معماري بدون طراحي داخلي يا اصلاً قابل استفاده نيست و يا در صورت قابل استفاده بودن، كارآيي لازم و بهينه را نخواهد داشت.

طراحي داخلي زندگي همه آحاد جامعه را تحت تأثير قرار مي‌دهد و تأثيرات آن در زندگي به وضوح قابل مشاهده است. از اين رو موضوع طراحي داخلي به هيچ وجه محدود به اقشار مرفه و خانه‌هاي اعياني نيست.

از آنجا كه طراحي داخلي در ارتباط مستقيم با ويژگي‌هاي روحي – رواني انسان قرار دارد، بايستي براي نيل به يك طرح مطلوب، ويژگيهاي رفتارهاي انساني در فضاهاي داخلي زيستي اعم از عمومي و خصوصي، در طراحي به دقت مورد توجه قرار گيرد. از اين رو طراح به هنگام طراحي فضاي داخلي با دو مقوله سر و كار دارد: كاربرد آن فضا و احساس و تأثيري كه ميخواهد آن فضا بر استفاده كننده داشته باشد.

طراحي داخلي طيف گوناگوني از عناصر و مؤلفه‌ها از قبيل فرم، نور، رنگ، بافت، كف، سقف، ديوار، عناصر كاركردي و تزئيني و مبلمان را دربرمي‌گيرد. اين عناصر ابزارهاي كار طراح هستند كه همگي بايد بطور هماهنگ و متناسب در يك طرح مرتبط و خوشايند قرار گيرند.

طراحي داخلي كه در حد واسط ميان معماري و طراحي قرار مي‌گيرد، به همان ميزان كه شامل جنبه‌هاي كاربردي، ساختاري و فني مي‌شود، طراحي تجسمي و جنبه‌هاي بصري و زيبايي شناسانه را نيز دربردارد. از اين رو طراحي داخل اغلب در رديف هنرهاي تجسمي به حساب‌آمده است و براي موفقيت در آن، بايستي تا حد نسبتاً زيادي با عناصر و اصول طراحي تجسمي و مبادي سواد بصري آشنا بود.

طراحي داخلي مجموعه دانش فن و هنري است كه با عناصر متعلقه و مرتبطش از قبيل فرم، رنگ، بافت و … سعي در بهينه‌سازي فضاها و دست‌يابي به كارايي و كاركرد مناسب در كنار زيبايي معاني و معناها مي‌باشد. طراحي داخلي با ايجاد مجموعه‌اي از بايدها و نبايدها كثرت‌ها و كاستي‌ها و قرار دادن فرم در برابر فرم و فضا، طبيعت در برابر هندسه (معماري ارگانيك) داخلي در برابر خارج و همچنين قدرت و منطق مردانه از يك سو و احساسات زنانه از سوي ديگر (كه در اوج وجود تفاهم رسيده‌اند) مي‌كوشد ارتباط معنايي و فرمال (formal) راه مفهوم بخشد. در واقع طراحي داخلي به وسيله اين تركيب مي‌خواهد به اهداف مورد نظر خود در طراحي فضا دست يابد.

در طراحي داخلي با ايجاد ضرب و آهنگ در هندسه مي‌توان احساسات انساني را بيدار ساخت در تمامي ابعاد نفوذ كرد و حركتهاي غير از حركتهاي عمودي و افقي ايجاد كرد.

ما در معماري با فركانسهاي نوري كه طول و عرض و ارتفاع را تعريف مي‌كنند، سر و كار داريم و موقعي كه اين سه به موجزترين شكل واقع شود، ما احساس زيبايي مي‌كنيم.

مجموعه‌اي از اشكال هندسي، كه به صورت مجرد و بي‌هيچ واسطه‌اي در فضايي دوبعدي تعيين يافته‌اند. تناسبات، ابعاد، غلظت، توناليته رنگ‌هاي استفاده شده و تحريكات حسي موجود در هر اثر، بيانگر هماهنگي دقيق در اجزا است.

انسان به واسطة گرافيك محيطي در كنار طراحي داخلي با محيط پيرامون خود سخن مي‌گويد، و با ديگران ارتباط برقرار مي‌كند. طراحي داخلي در ايجاد فضايي مطلوب و دلنشين براي افراد جامعه نقش موثر دارد.

محيط مناسب يعني فضايي كه بشر در آن بتواند فارغ‌ از فشارهاي ناخواسته رواني رشد كرده و شكوفا شود و اين از خواسته‌هاي عقلاني و منطقي هر جامعه است. گرافيك محيط زيبايي بصري و نظم و هماهنگي مطلوب فضا است.

مقصود از تمام طرح‌هاي گرافيكي براي محيط داخلي و خارجي ايجاد فضايي براي زندگي پرنشاط و سالم و قانع‌كننده است.

مشخص كردن يك مكان از مكان ديگر، زيباسازي، نظم و انسجام بخشيدن به فضاي و گسترش حيطه فعاليت طراحي داخلي، از اهداف گرافيك محيطي به شمار مي‌رود.

از طرف ديگر معماري داخلي به لحاظ معيارهاي روانشناسي اهميت بسياري دارد. ميزان امنيت، صميميت، شور و هيجان و آرامش موجود در يك فضا را مي‌توان با راهكارهاي مناسب تشديد يا تضعيف كرد. هر كدام از انسان‌ها داراي تعلقات ذهني و روحي خاصي هستند كه پاسخگويي به نيازهاي آنها در معماري داخلي اولويت قرار مي‌گيرد. از اين رو نگرشي علمي و راسيونال در كنار خلاقيت‌هاي هنري مطرح شده و يكي از مسائل مهم در اين زمينه ايجاد تعامل و هماهنگي بين آنها است.

امروزه مبحث طراحي و دكوراسيون داخلي، اهميتي خاص يافته و حتي به عنوان رشته‌اي مجزا تدريس مي‌شود. الگوها و ايده‌هاي مختلفي اعم از مدرن و كلاسيك، توسط طراحان اين رشته به كار گرفته مي‌شود و از محدوديت‌هاي معماري در زمينه اجرا، معمولاً خبري نيست و مي‌توان به ايده‌هاي بلندپروازاند ايشان تجسم بخشيد، چه بسا به گونه‌اي ميان گستره‌اي، موضوع فعاليت رشته‌هاي مختلف هنري از مجسمه‌سازي گرفته تا نقوش برجسته قرار مي‌گيرد.